هنر ایران در
روزگار ساسانیان معجونی است از جلوه
های هنر شرقی قدیم و
وارث تمدن های هخامنشی و
اشکانی. در عهد ساسانیان هنر
ایرانی به اوج پیشرفت خود
رسید و اگر چه از
جریانات خارجی همچون یونان و
روم تأثیر پذیرفت ولی این
هنرها را بر اساس سنن
محلی تغییر داد. در این دوره برای
تزئینات کاخ ها و ابنیه
ها از عوامل مختلفی چون
موزائیک کاری، نقاشی روی دیوار،
گچ بری و نقش برجسته
استفاده می شد که هر
یک از تجلیات خاص عهد
ساسانی محسوب می شدند. همچنین هنر گچ کاری
و گچ بری اهمیت
زیادی یافت. هنرمندان آن
روزگار دیوارهای آجری و سنگی را
با لایه ای از گچ
می پوشاندند و گاه آنها را
تزئین می کردند. در بعضی مواقع نیز
هنرمندان از قطعات گچ بری
شده قاب می ساختند و
به تعداد زیاد، قطعاتی شبیه
هم به وجود می آوردند.
نقوش این
گچبری ها عبارت بودند از
نقوش مختلف گیاهی، حیوانی، انسانی
و نقوش هندسی و
گاه تصویر و صحنه ای
از شکارگاه که بقایایی از
این آثار باقی مانده است .
نقش برجسته
های این دوره نیز بسیار
حائز اهمیت است که تعداد
زیادی از آنها در مرکز
اصلی این سلسله یعنی استان
فارسی واقع شده اند و
برخی نیز در مناطق دیگر
از جمله سلمان و طاق
بستان کرمانشاه وجود دارند.
بزرگترین نقش
برجسته ساسانی در فیروز آباد
است صحنه ای از پیروزی
اردشیر اول را بر آخرین
پادشاه اشکانی نشان می دهد.
آنچه در
مورد نقش برجسته ساسانی تازگی
دارد بزرگی و وسعت و
همچنین تعداد زیاد آنها است. بسیاری از این
نقش برجسته ها بر دو
مضمون عمده محدود می شوند
که هر دو نیز از
دوره اردشیر اول متداول شده
اند، یکی اعطای مقام شاهی
از جانب یک مقام ربانی
است که عمدتاً اهورامزدا را در
بر می گیرد و دیگر
صحنه ای از پیروزی شاه
بر دشمنانش. در نقش
برجسته های طاق بستان صحنه
هایی از شکار خوک وحشی
نیز مشاهده می شود.
ادامه مطلب ...